Łańcuch dostaw akumulatorów EV – perspektywa 2030

Azja posiada aż ok. ¾ zdolności produkcyjnych akumulatorów do pojazdów elektrycznych. Raport „Analiza łańcucha dostaw akumulatorów pojazdów elektrycznych” przygotowany przez Automotive from Ultima Media we współpracy z GEFCO, pokazuje, że w 2030 roku możliwości produkcyjne krajów azjatyckich wyniosą ponad 55%, a Europa i Ameryka Północna posiadały będą zgodnie z prognozami 33,25% oraz 9,8% rynku.

Dynamicznie rosnąca popularność elektrycznych pojazdów sprawia, że wzrasta także znaczenie lokalizacji produkcji akumulatorów oraz projektowanie łańcuchów dostaw. Ponieważ akumulatory są kosztowne, ciężkie oraz trudne w ich transporcie, szczególną rolę zaczyna odgrywać tu logistyka oraz koszty dostaw.

Łańcuch dostaw pod wyzwaniem wielu zakłóceń

Okres pandemii w szczególny sposób pokazał słabą stronę zakupów z jednego źródła, nadmiernego polegania na ograniczonych bazach dostaw oraz filozofii szczupłych zapasów. Braki w branży półprzewodników potęgują jedynie wyzwania na rynku. Ryzyko wzrostu cen akumulatorów podnoszone jest przez tzw. wąskie gardła w dostawach litu oraz niektórych minerałów i surowców. Dodatkowo, im źródło dostawy jest bardziej odległe, tym większe jest ryzyko utraty widoczności przepływów. Tego typu problemy w dostawach prowadzą do spadków sprzedaży, niższych zysków producentów, a także dodatkowych kosztów.

Nearshoring w Europie: rzeczywistość w ruchu

Według raportu Automotive from Ultima Media stworzonego we współpracy z GEFCO, szacowana wartość kompletnego, europejskiego łańcucha dostaw baterii EV- od surowców po recykling- wynosi nawet 250 miliardów euro rocznie i odpowiada aż 4 milionom miejsc pracy w całej Unii Europejskiej. Rozwój akumulatorów oraz opracowanie łańcucha dostaw jest niezwykle ważne dla unijnych państw ze względu na ograniczanie wpływu branży na środowisko, a także wzrostu konkurencyjności sektora motoryzacyjnego.

Już w 2019 roku Komisja Europejska przedstawiła raport na temat strategicznego planu działania na rynku baterii. Wspomniany plan opiera się na sześciu filarach:

• zapewnienia zrównoważonych dostaw surowców,
• wspierania europejskich projektów, obejmujących różne segmenty łańcucha wartości baterii, w tym produkcję ogniw,
• wzmocnienia wiodącej pozycji w przemyśle poprzez zintensyfikowane wsparcie UE w zakresie badań i innowacji obejmujące cały łańcuch wartości,
• rozwijania i wzmacniania wysoko wykwalifikowanej siły roboczej we wszystkich częściach łańcucha wartości,
• wspierania zrównoważonego łańcucha wartości baterii, tj. wymogów dotyczących bezpiecznej i zrównoważonej produkcji baterii, jako kluczowego czynnika stymulującego konkurencyjność UE,
• zapewnienia spójności z szerszymi ramami regulacyjnymi.

Eksperci z GEFCO podkreślają, że logistyka akumulatorów do elektrycznych pojazdów jest sama w sobie przykładem doskonałości w łańcuchu dostaw. Oparta jest na wzrastającej różnorodności miejsc zaopatrzenia na całym świecie oraz rozległym zakresie czasów tranzytu. Powoduje to, że dostawa konkretnej ilości części w określonym czasie staje się szczególnie wymagającym zadaniem. Operatorzy logistyczni specjalizujący się w obsłudze branży motoryzacyjnej, tacy jak GEFCO, muszą stale podejmować nowe działania i inwestycje, aby móc sprostać rosnącym wyzwaniom łańcuchów dostaw pojazdów EV. Dla przykładu pod koniec 2021 roku, GEFCO zrealizowało końcową fazę ambitnego projektu instalacji 290 stacji ładowania pojazdów elektrycznych (EV) na placach składowych w wielu europejskich krajach.

Produkcja akumulatorów EV w Europie – uniezależnienie się od dostawców spoza UE

W grudniu 2020 r. Komisja Europejska przedstawiła listę kryteriów ekologicznych, które spełniać będą musiały importowane baterie- od zrównoważenia produkcji surowców, po energię używaną do produkcji. Aż do 2023 roku reguły te nie zmienią się. W okresie od 2024 do 2027 roku istotne elementy baterii- katody, anody i chemikalia- muszą pochodzić z Unii Europejskiej. Celem na 2027 rok jest całkowite zaopatrzenie w krajach europejskich, niezależne od dostaw zza granicy. Konsekwencją ma być wybudowanie w Europie nowych fabryk baterii do samochodów EV, a docelowo w 2030 roku funkcjonować ma już 37 podmiotów produkcyjnych o mocy 950 GWh. Nawet jeśli wówczas udział krajów azjatyckich ulegnie zmniejszeniu do 56,95%, Azja pozostanie wciąż liderem na rynku akumulatorów dla pojazdów elektrycznych.

Statystyki pokazują, iż popyt na EV w Europie stale rośnie. Według danych Licznika Elektromobilności, liczba użytkowych i osobowych samochodów z napędem elektrycznym sprzedanych w 2021 roku w Polsce wzrosła o 93% (r/r). Na świecie zaś w 2021 roku pojazdy elektryczne stanowiły już 6,3% sprzedaży-  oznacza to dynamiczny, trzykrotny wzrost w porównaniu do 2019 roku.